En genel anlamda iş ekipmanı; bir işin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet, tesis ya da tesisattır. İş ekipmanları; 25 Nisan 2013 tarihinde yayınlanan İş Ekipmanlarının kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereği, hizmet talep eden kuruluşun yaptırmış olduğu risk değerlendirmesindeki muayene periyotlarına göre, yönetmelikte belirlenmiş azami süreleri de aşmayacak şekilde muayene edilmelidir. İş ekipmanları muayene edilirken Yönetmelikte belirtilen standartlar ve temel gereklilikler esas alınır. Muayene edilen ekipmanların durumu iş yerinde sağlık ve güvenlik tedbirleri yönünden bir rehber olmaktadır. Bu rehber ile tespit edilen bulguların giderilmesi işletmelerdeki iş kazalarının önlenmesi, ayrıca ekipmanların sorunsuz çalışması ile işletmenin üretim kaybının olmaması sağlanacaktır. Periyodik kontroller yasa ve yönetmeliklerle ülkemizde yaptırılması zorunlu kılınmış kanuni yükümlülüklerdir. İş kanunu gereği her iş veren iş yerinde çalışanların her şeyden önce can ve mal güvenliğini ve cihazların kullanımlarında güvenliği sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi açısından kontrollerin yapılması gerekmektedir. Kısacası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yürütmesinde olan bu yönetmelik hem işçiyi hem de işvereni koruma altına alan bir yönetmeliktir.

Kaldırma ve/veya İletme araçlarının "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği" madde 7 gereği kontrol edilmesi zorunludur.

Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2013 Resmi Gazete Sayısı: 28628 İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği EK-III BAKIM, ONARIM VE PERİYODİK KONTROLLER İLE İLGİLİ HUSUSLAR MADDE 2.2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrolleri, makine mühendisleri ve makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. MADDE 2.1.3. Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri ve makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Elektrik tesisat kontrollerini, paratoner ve topraklama testlerini Elektrik ya da Elektrik – Elektronik mühendis ve teknikerleri periyodik muayeneyi yapmaya yetkili kişilerdir. Basınçlı kapların ve mekanik tesisatların periyodik muayeneleri, tahribatsız muayene yöntemleri ile yapılması gerektiği durumlarda muayene personelinin TS EN ISO 9712 standardına göre eğitim almış mühendisler ve aynı eğitimi almış teknikerler tarafından yapılabilir.

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre bir işin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet, tesis ya da tesisatlar muayene edilir. Bu ekipmanlar yönetmelikte; Basınçlı kaplar, kaldırma iletme ekipmanları, tesisatlar ve tezgahlar olmak üzere dört ayrı grupta ele alınmış. Kazan, hidrofor, genleşme tankı, hava tankları, dikişli-dikişsiz tüpler, Sıvılaştırılmış yeraltı ve yer üstü gaz tankları, kriyojenik tanklar, asetilen tüpleri ve tehlikeli sıvıların bulunduğu tank ve depolar basınçlı kaplar sınıfı ekipmanlarıdır. Forklift, transpalet, çeşitli vinç tipleri, yürüyen merdiven ve bantlar, araç kaldırma lifti, çeşitli hidrolik ve mekanik kaldırıcılar, yapı iskeleleri, inşaat makinaları kaldırma iletme makinaları sınıfı ekipmanlarıdır. Yangın tesisatı ve boru tesisatları, havalandırma ve klima tesisatları, elektrik tesisatı, topraklama tesisatları ve paratonerler, tesisat sınıfı ekipmanlarıdır. Takım tezgahları, cnc makinaları gibi talaşlı imalat makinaları tezgahlar sınıfı ekipmanlarıdır.